شیعه و حکومت (مطالعۀ موردی: مواضع روحانیون شیعه در برابر حکومت محمدرضا پهلوی، 1340 - 1357)
نویسنده
چکیده مقاله:
شیعه، به طورکلی حقانیت و مشروعیت حکومت‌ها را براساس اعتقادش به اصل امامت نفی می‌کند. اما فقدان مشروعیت حاکمان در اندیشۀ شیعه، لزوما به مبارزه و شورش فعال علیه حاکمان نینجامیده است. سؤال مقاله، این است که نحوۀ تعامل و مواجهۀ عملی روحانیان با حکومت در بازۀ زمانی 1340-1357، به چه صورتی بوده‌است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش، از روش تاریخی تفسیری بهره‌گیری شده و تلاش گردیده از طریق مطالعۀ اسناد و مدارک موجود، نحوۀ برهم‌کنش روحانیان با حکومت در دورۀ مزبور به شیوۀ استقرائی استخراج شود. براساس بررسی‌های انجام شده، روحانیان و علما در دورۀ مورد بحث، چهار رویکرد مختلف در مواجهه با حکومت دنبال می‌کرده‌اند: 1.حمایت مصلحت‌اندیشانه؛ 2.مبارزۀ منفی؛ 3. مبارزۀ غیرانقلابی؛ 4. مبارزۀ انقلابی. نتیجه این‌که، اگرچه مواضع و رویکرد روحانیان و علما در مواجهه با حکومت متفاوت بوده است، اما همۀ آنها نحوۀ تعامل خود را با حکومت، براساس برداشت خود از شرایط و از منظر دینی تفسیر می‌کرده‌اند.
منابع مشابه
شیعه و حکومت (مطالعۀ موردی: مواضع روحانیون شیعه در برابر حکومت محمدرضا پهلوی، ۱۳۴۰ - ۱۳۵۷)
شیعه، به طورکلی حقانیت و مشروعیت حکومت ها را براساس اعتقادش به اصل امامت نفی می کند. اما فقدان مشروعیت حاکمان در اندیشۀ شیعه، لزوما به مبارزه و شورش فعال علیه حاکمان نینجامیده است. سؤال مقاله، این است که نحوۀ تعامل و مواجهۀ عملی روحانیان با حکومت در بازۀ زمانی 1340-1357، به چه صورتی بوده است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش، از روش تاریخی تفسیری بهره گیری شده و تلاش گردیده از طریق مطالعۀ اسناد و مدا...
متن کاملمواضع کلامی شیعه در برابر تروریسم
این نوشتار بر آن است که مواضع کلامی شیعه مانع شکلگیری و رشد افراطیگری و خشونتگرایی و ترویج تروریسم شده و زمینه‌ها و بسترهای لازم سوءاستفاده افراطیون برای توسعه دامنه اهل کفر و مفهوم جهاد به سمت مسلمین و اقدامات جنایی و تروریستی را سد می‌کند. بررسی‌های این پژوهش نشان میدهد مواضع کلامی شیعه بهدلیل پیروی از معارف اهل بیت و تثبیت رویکرد عقلگرایی و بهویژه با ظهور جریان اصلاحگرا در دوره معاصر...
متن کاملنهادهای ایدئولوژیک و استمرار حکومت پهلوی دوم 1320 تا 1357
شدت و کیفیت اثربخشی قدرت ایدئولوژی،یکی از مؤلفه‌های قدرت نرم است که موردتوجه و تأکید هر نظام سیاسی است. موفقیت نظام سیاسی در گسترش ایدئولوژی خود در لایه‌های مختلف جامعه، تأثیر قابل‌توجهی بر تداوم و ثبات آن نظام سیاسی دارد. پهلوی دوم که سلطنت را از ضعیف‌ترین موقعیت سیاسی و اجتماعی آغاز کرد در دوران سلطنتش از طریق نهادهای متعدد فرهنگی، کوشید تا با گسترش ایدئولوژی ایران ...
متن کاملشیعه و مساله مشروعیت حکومت در عصر غیبت
مشروعیت چیست و در اندیشه شیعی بر چه بنیادهایی استوار می شود. در پاسخ به این پرسش نظریه های رایج، اغلب مشروعیت را امری ساده و تک علتی دانسته و عموما آن را به شخص حاکم معطوف ...
متن کاملبررسی تحلیل زمینه‌ها و عوامل تقابل بازاریان با حکومت پهلوی دوم، بر اساس «مدل بسیج» چارلز تیلی(1340-1357)
نقش سرنوشت ساز بازاریان در حرکت‌های اعتراضی عصر پهلوی دوم همواره مورد توجه پژوهش گران بوده، ولی عوامل نارضایتی آنها از حکومت مذکور و مشارکت گستردۀآنها در حرکت‌های ضد حکومتی این دوره، که هدف اصلی پژوهش حاضر است، کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ بنابراین، سوال محوری پژوهش حاضر، این است که چه عواملی زمینه ساز نارضایتی، مخالفت و کنش جمعی بازاریان علیه حکومت، در دورۀ مورد بحث بوده است؟ فرضیه اصلی این ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 4
صفحات 30- 43
تاریخ انتشار 2011-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023